Zegar słoneczny - protoplasta smartwatcha
Smartwatch to inteligentny zegarek, który pozwala nosić na nadgarstku prawdziwe centrum dowodzenia. Owo nowoczesne urządzenie służy do sprawdzania kalendarza, mierzenia kroków i prędkości poruszania się, odbierania połączeń i prowadzenia rozmów, odczytywania SMS-ów i wiadomości z internetu. Nie sposób wymienić wszystkich możliwości, jakie zapewnia smartwatch. Mało kto jednak pamięta, jaki był początek - że wszystko to zapoczątkował najprostszy zegar słoneczny, pozwalający sprawdzić jedynie godzinę, i to zaledwie mniej więcej.
Jak działa zegar słoneczny?
Działanie zegara słonecznego opiera się na prymitywnym mechanizmie: zmianach położenia Słońca względem Ziemi, ukazywanych za pomocą dowolnej nieruchomej wskazówki umieszczanej na danej powierzchni. Dla przykładu: najprostszy zegar słoneczny można stworzyć, wbijając w ziemię patyk. Trzeba tylko przygotować odpowiednią podziałkę i wiedzieć, która godzina znajduje się z której strony. Można to osiągnąć na drodze obserwacji lub - współcześnie - wspomóc się zegarem mechanicznym.
Odpowiadając na pytanie, jak działa zegar słoneczny, nie można zapomnieć o ogromnej roli przewidywalnych, naturalnych procesów zachodzących we Wszechświecie. Mowa tu m.in. o ruchu obrotowym Ziemi, który gwarantuje powtarzalność widzialnego ruchu Słońca nad Ziemią, a co za tym idzie prawidłowość odczytywania czasu astronomicznego niezależnie od pory roku.
Pierwszy zegar słoneczny
Chociaż popularne jest określenie zegar słoneczny, w rzeczywistości można wyróżnić różne zegary słoneczne. Należą do nich m.in. zegary wysokościowe, zegary azymutalne, zegary równikowy i biegunowy, zegary horyzontalny i wertykalny, zegar analemmatyczny, zegary cieniowe. Pierwszy zegar słoneczny to gnomon. Prawdopodobnie to właśnie jego ma na myśli większość osób używających współcześnie terminu zegar słoneczny.
Gnomon to pierwszy zegar słoneczny, a co za tym idzie najprostszy zegar słoneczny. Skonstruowany jest z podłużnego obiektu wbitego prostopadle w ziemię, którego cień odzwierciedla położenie Słońca w danym momencie, czyli czas astronomiczny. W prostych zastosowaniach może być to pionowy pręt służący jako zegar słoneczny, jednak można wykorzystać również obecność wieży lub innego podłużnego obiektu architektonicznego. Odczytując godzinę, bierze się pod uwagę zarówno kierunek, jak i długość cienia.
Czy zegar słoneczny pokazuje czas w nocy?
Jak podpowiada nazwa, zegar słoneczny odmierza czas w ciągu dnia. Czy jednak da się coś zrobić, aby działał także w nocy? Ciekawostkę stanowi fakt, że owszem - da się dokonać takiej modyfikacji. Zegar słoneczny pokazuje godzinę w nocy po wyposażeniu w specjalną skalę czasu, dzięki której staje się jednocześnie zegarem księżycowym. Precyzyjnie rzecz biorąc: za dnia jest zegarem słonecznym, nocą - zegarem księżycowym.
Inną ciekawostką jest istnienie alternatywnego zegara nocnego, z którego korzystano przed dostosowaniem zegara słonecznego do podróży Księżyca po nieboskłonie. Takim akcesorium był zegar gwiazdowy - nokturnal - który wymagał wyznaczania pozycji najjaśniejszych stałych gwiazd.
Znaczenie słońca dla współczesnych smartwatchy
Mogłoby się wydawać, że bezpośredni wpływ słońca na działanie zegarów to melodia przeszłości. Nic bardziej mylnego! Nawet inteligentne zegarki (męskie i damskie), z których możemy dzwonić i które pozwalają nam na korzystanie z internetu, miewają opcje związane z obecnością słońca.
Doskonałym przykładem nowoczesnych smartwatchy niejako składających hołd najprostszemu zegarowi słonecznemu jest kolekcja czasomierzy marki Traser, np. seria Pathfinder. Elementy znajdujące się pod szkłem: oznaczniki kierunków geograficznych, cyfry arabskie, a nawet uszczelki, zostały pokryte substancją fluorescencyjną (masą SuperLuminova), która po naświetleniu oddaje światło przez mniej więcej godzinę.
- Dostępny od ręki
Tissot T-Touch Connect Solar T121.420.47.051.04
- Dostępny od ręki
Tissot T-Touch Connect Solar T121.420.47.051.00
- Dostępny od ręki
Tissot T-Touch Connect Solar T121.420.47.051.02
- Dostępny od ręki
Tissot T-Touch Connect Solar T121.420.44.051.00
- Dostępny od ręki
Tissot T-Touch Connect Solar T121.420.47.051.06
- Dostępny od ręki
Tissot T-Touch Connect Solar T121.420.47.051.07
Inny przykład wykorzystania słońca do działania zegara to zegarki solarne. Przeczytaj o nich: Zegarek solarny - co to znaczy?
